List Arcybiskupa Grzegorza Rysia, Metropolity Łódzkiego
„Początek Ewangelii Jezusa Chrystusa”
na rozpoczęcie obchodów 100. rocznicy powstania Archidiecezji Łódzkiej
do odczytania w II Niedzielę Adwentu, 6 grudnia 2020 roku
Kochani Siostry i Bracia,
Te właśnie słowa usłyszeliśmy przed chwilę: „POCZĄTEK EWANGELII JEZUSA CHRYSTUSA”. Usłyszeliśmy je na 4 dni przed setną rocznicą powstania Łódzkiego Kościoła (10 grudnia
1920 r.). i na 6 dni przed rozpoczęciem Roku Jubileuszowego, ustanowionego w naszej Archidiecezji przez Ojca Świętego Franciszka. To słowa – uwierzcie! – na ten moment najwłaściwsze, wręcz
PROGRAMOWE; choć w pierwszej chwili mogą budzić zdziwienie, a może nawet opór…: „Początek Ewangelii”???
„POCZĄTEK”?! – Po stu latach funkcjonowania diecezji? Po stu latach żmudnej pracy tylu
biskupów, kapłanów, sióstr i braci zakonnych, katechetów, tylu autentycznie zaangażowanych
świeckich, a przede wszystkim rodziców przekazujących wiarę swoim dzieciom? POCZĄTEK?! Po
stu latach niewyobrażalnej wręcz ofiarności i pracy, z której wyrosła gęsta sieć 219 parafii, z kościołami i kaplicami, domami parafialnymi i klasztorami? POCZĄTEK?! Po stu latach działalności
tylu instytucji edukacyjnych: od przedszkoli i ochronek – przez szkoły katolickie – po Seminaria duchowne i Instytut teologiczny? Tylu instytucji charytatywnych: szpitali, hospicjów, aż po Caritas i
Centrum Służby Rodzinie z Domem dla Matek z dziećmi i z Ośrodkiem adopcyjnym? POCZĄTEK?
W Kościele męczenników II wojny i wiernych świadków doby komunizmu? POCZĄTEK? Po stu
latach? A przecież Ewangelia głoszona jest na tej ziemi nie 100, lecz przeszło 1000 lat. Tak długo
też sprawowane są tutaj sakramenty. Tak długo również trwa tutaj modlitwa i posługa miłości…
Czy MY naprawdę potrzebujemy „początku”?!
A przecież Słowo Boże się nie myli. Co więcej, przywołując nas do „początku”, zawiera w
sobie nie tylko INFORMACJĘ i DIAGNOZĘ, ale także OBIETNICĘ!
Zawiera informację i diagnozę: chce nas przekonać, iż EWANGELIA tak naprawdę jest CIĄGLE
JESZCZE PRZED NAMI, a nie za nami! Że niosąc w sobie nawet tak bogate dziedzictwo po poprzednikach, sami jesteśmy ciągle na początku drogi wiary i świętości. Także nasz Kościół ma
przede wszystkim przed sobą ewangeliczną PRZYSZŁOŚĆ, a nie PRZESZŁOŚĆ. Tak. Kościół na
miarę pragnień i zamysłów Jezusa Chrystusa jest ciągle przed nami! Żadna z jego minionych form
w historii nie była idealna. Również ten jego kształt, który nadaje mu nasze pokolenie daleki jest od
doskonałości. Deformują go nie tylko nasze ograniczenia i błędy, ale również grzechy i przestępstwa: opór stawiany przez nas logice Bożej i krzywdy wyrządzone naszym bliźnim, głębokie podziały i zgorszenie.
W tym wszakże miejscu słowo „początek” ukazuje się nam również jako OBIETNICA! Obietnica wpisana w wydarzenie ROKU JUBILEUSZOWEGO. Rok jubileuszowy – tak, jak zawsze pojmował go Kościół – nie jest jedynie historycznym wspomnieniem dawnych wydarzeń; jest przede
wszystkim „rokiem ŁASKI” (por. Łk 4, 19), którą Pan Bóg obficiej dotyka nas dziś! To ważne (!): Nie
obchodzimy „rocznicy”, lecz przeżywamy JUBILEUSZ! Otwierając się na jego aktualną dynamikę,
na jego dary, na jego łaskę!
By zrozumieć łaskę Jubileuszu trzeba sięgnąć do Pisma Świętego, w szczególności do Starotestamentalnej Księgi Kapłańskiej. Czytamy tam: „Będziecie święcić pięćdziesiąty rok… Będzie
to dla was jubileusz… Cały ten rok pięćdziesiąty będzie dla was rokiem jubileuszowym… to będzie
dla was jubileusz, to będzie dla was rzecz święta” (Kpł 25, 10 – 12). Jubileusz jest więc, jak widać,
rokiem ŚWIĘTYM.
Objawienie biblijne próbuje pomóc człowiekowi uporządkować to, co dla niego (szczególnie
dziś!) jest niemal najważniejsze, to znaczy CZAS! I dlatego w żydowskim, a następnie w chrześcijańskim rytmie życia pojawiają się czasy szczególne: co siódmy dzień „należy do Boga” – jest
święty, a jego charakteru broni przykazanie: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił”. Dalej kalendarz
biblijny analogicznie do układu tygodnia wyróżnia także co siódmy rok (rok szabatowy), oraz – jako
czas wyjątkowo poddany Bogu – rok po ukończeniu siedmiu siedmioletnich cyklów, czyli właśnie
rok pięćdziesiąty, zwany jubileuszowym.
Co siódmy dzień, co siódmy rok, i w końcu co 50-ty rok – są czasem Pana! Co to znaczy?
To znaczy, że w szczególny sposób chcemy w nim odkryć działanie Boga. Boga – nie swoje! Właśnie dlatego w dni święte powstrzymujemy się od pracy (pokazuje to pięknie polskie słowo „niedziela”, kryjące w sobie nakaz: „Nie-działaj!”). Powstrzymujemy się od działania nie po to przecież,
by się oddać lenistwu, ale właśnie, by otworzyć w swoim życiu przestrzeń do działania Boga. Sześć
dni pracujemy (dziś z reguły ponad miarę…), trudzimy się i biegamy. Siódmy dzień woła do nas:
„Zatrzymaj się! Przerwij na moment swoją pracę i interesy. Zobacz, że Bóg działa!” Czas „święty”
(dzień, rok, jubileusz) jest czasem, w którym powstrzymujemy się od tworzenia, po to, by odkryć,
ŻE JESTEŚMY STWORZENIEM. „Przestajemy czynić, by pamiętać, że jesteśmy uczynieni” (Jonathan Sacks). Konsekwentnie: przestajemy wszystko obmyślać po swojemu, aby skoncentrować się
na zamysłach Pana; zamiast egzekwować swoją władzę nad wszystkimi i wszystkim, próbujemy
uznać nad sobą władzę Boga.
Taki dystans do swojej wielorakiej aktywności i ważności pozwala nam również na jej poddanie osądowi przed Bogiem. Możemy postawić sobie uczciwie pytanie: czy tak zapamiętale i z
pewnością siebie pracując – rzeczywiście współpracuję z Bogiem?! Szanuję Jego dzieło stwórcze
czy je niszczę? Rozwijam je i pomnażam, czy raczej degeneruję? Czy – pomnożone – oddaję Jemu,
czy raczej usiłuję je zawłaszczyć dla siebie wyłącznie? Eksploatuję je egoistycznie i konsumuję czy
dzielę się jego owocami z innymi? A Kościół, który wraz z innymi współtworzę – nasz Łódzki Kościół
– w czym przystaje, a w czym nie do zamysłu Jezusowego? Czy Jezus jest w pełnej prawdzie Jego
Panem? Uznajemy Jego władzę czy nią manipulujemy?
Wszystkie te pytania nie służą czemukolwiek innemu, jak tylko odnalezieniu w Bogu nadziei,
że oto podarowany nam jest NOWY POCZĄTEK. Że pierwotny projekt Boga – że Jego pierwotne
MARZENIE – co do mnie, co do każdego z nas, i co do naszego Kościoła (w Łodzi, w Polsce, w
świecie) nie jest poetyckim snem, z którego wcześniej czy później zawsze nas budzi proza życia.
Czas święty – Jubileusz – mówi do nas: POCZĄTEK jest ciągle aktualną Łaską! Otwórz się na nią!
Odkryj ciągle świeżą siłę „pierwszej miłości” Boga! Odkryj z pogłębionym zaufaniem i zrozumieniem
odwieczne (początkowe) Boże plany względem Ciebie. Zobacz Kościół w wydarzeniu jego narodzin
– w eksplozji Pięćdziesiątnicy, ale również 100 lat temu: w radykalnie ewangelicznym, miłosiernym
myśleniu i działaniu Wincentego Tymienieckiego – pierwszego biskupa Łódzkiego Kościoła, ale
także w (splecionym z jego posługą) życiu i powołaniu 19-letniej Heleny (później: Faustyny) Kowalskiej w Aleksandrowie i w Łodzi. Zobacz i powiedz: „Niech się stanie!” Na mnie. I na nas. Amen!
Kochani,
Przed nami uroczyste trzy dni inaugurujące Jubileusz: 10 grudnia – dokładna 100. rocznica
powstania Diecezji, 12 grudnia – otwarcie Roku Świętego w katedrze, 20 grudnia – otwarcie „czasu
Łaski” w 16-tu Kościołach stacyjnych na terenie całej Archidiecezji.
Otwarcie to przypada w trudnym czasie: pandemii i obowiązujących w związku z nią ograniczeń.
Nie mogę zaprosić Was wszystkich do udziału w tych wydarzeniach tak, jak bym chciał. Fizycznie
mogą w nich wziąć udział właściwie jedynie Wasze delegacje; wszystkich jednak zachęcam najserdeczniej, by chcieli w nich uczestniczyć dzięki transmisjom na kanałach You-tubowych (w sobotę,
12-go, również w 3. Programie TVP).
3
W samą rocznicę, 10 grudnia w godz. 17 – 19.30, zapraszam szczególnie wszystkich młodych! W katedrze będzie – ufam – ponad setka Waszych Reprezentantów, ale do każdego młodego
mówię: „Bądźcie z nami!” Nikt lepiej od Was nie porusza się po internecie. Wiele razy pokazujecie,
jak kreatywni potraficie być „w sieci” – jak błyskawicznie i z jakim zaangażowaniem potraficie się
„skrzyknąć” do wspólnoty. Proszę: Włączcie się! Powiem tak: bez Was cały ten Jubileusz nie ma
wielkiego sensu… Napisałem wyżej: Jubileusz skierowany jest ku PRZYSZŁOŚCI, nie ku PRZESZŁOŚCI! Ta przyszłość jest w Was! Jest też oczywiście w nas wszystkich (trochę czy wiele starszych od Was), ale bez Was jej nie ma!
12 grudnia w katedrze będzie reprezentacja całej Diecezji. Liturgii będzie przewodniczył legat papieski (i nasz krajan) kard. Konrad Krajewski. On też otworzy Drzwi Święte, przekaże nam błogosławieństwo apostolskie, a po Ewangelii odczyta List, jaki papież Franciszek skierował do naszego
Łódzkiego Kościoła. Obiecuję, że w stosunkowo niedługim czasie postaramy się ten list wydrukować w takim nakładzie, by Każda i Każdy z Was mógł go otrzymać.
Informacje o inauguracji Jubileuszu w kościołach stacyjnych przekażą Wam ich proboszczowie.
To ważne, ale jedynie OTWARCIE czasu łaski. Po nim nastąpi cały rok wielkiej duchowej
szansy. Ograniczenia epidemiologiczne, które przecież – jak ufamy – kiedyś zostaną zniesione – nie
przeszkodzą nam w pielgrzymowaniu (indywidualnym, czy w małych grupach) do kościołów jubileuszowych. Kalendarz centralnych i lokalnych wydarzeń Roku Świętego jest już znany i opublikowany. Proszę i zapraszam: KORZYSTAJMY! Podejmijmy duchową drogę ku nowemu początkowi.
Podejmijmy ją osobiście; podejmijmy ją razem jako Łódzki Kościół.
Wasz
Abp Grzegorz
Łódź, dnia 4 grudnia 2020 roku
Abp-1.2-1400/2020
