Powrót do Parafia

Historia

XAWERÓW — POCZĄTKI ISTNIENIA

W 1824 r. ówczesny minister spraw wewnętrznych Królestwa Polskiego – Tadeusz Mostowski zwiedzając nowo powstałe miasto Turek koło Kalisza, z zainteresowaniem śledził fachową pracę specjalistów tkaczy i sukienników tam pracujących i doszedł do wniosku, że pracę rutynowych fachowców można by odpowiednio wykorzystać do przeszkolenia miejscowej ludności celem przy- spieszenia rozwoju przemysłu włókienniczego w okolicach Łodzi i Pabianic.

Jeszcze w tym samym roku 1824 minister zwrócił się do prezesa Komisji Województwa Kaliskiego, Józefa Radoszewskiego o zorganizowanie w okolicach Łodzi ośrodka przemysłowego, który stałby się wzorową szkołą tkactwa, pod kierunkiem zagranicznych fachowców. Prezes Radoszewski na powstanie osady-kolonii prządników obrał tereny obecnego Ksawerowa.

W dokumencie wystawionym przez J. Radoszewskiego pierwszy raz pojawia się nazwa Ksawerów pisana przez X(Xawerów). Przypuszcza się, że miejscowość nasza nazwę otrzymuje od imienia ówczesnego ministra skarbu hrabiego Ksawerego Druckiego – Lubeckiego.

W 1825 r. przybywa pierwsze 10 rodzin, później – kolejne 50 rodzin. Koloniści otrzymywali 5 mórg ziemi, 300 zł pożyczki na zagospodarowanie, zwrot kosztów budowy domu, bezpłatne drewno oraz 32 litry ziarna najlepszego kurlandzkiego lnu do wysiewu. Do ich obowiązków należała uprawa lnu i wyrabianie możliwe najcieńszej przędzy lnianej tak bardzo potrzebnej zakładom tkackim Łodzi i Pabianic.

KOŚCIÓŁEK FILIALNY W KSAWEROWIE

Dokładne otworzenie historii pierwszej drewnianej kaplicy w Ksawerowie stanowi trudne zadanie. Brak dostatecznych dokumentów, źródeł i informacji o dawnych dziejach kaplicy na nowo utworzonym terenie koloni Ksawerów, nie pozwala w pełni poznać kiedy i przez kogo została wzniesiona kaplica. Niemniej jednak pewnym jest fakt, że drewniana kaplica zbudowana była przez nielicznych jeszcze wtedy mieszkańców Ksawerowa i przyległych wsi należących do parafii św. Mateusza w Pabianicach. Drewniana kaplica znajdowała się w miejscu obecnego parafialnego Kościoła.

Znacznie więcej posiadamy informacji na temat drugiej, tym razem murowanej kaplicy. Została ona wybudowana w latach około 1840 – 1852 r. Murowana była wystawiona w podzięce Bogu za cudowne ocalenie od zarazy (cholery), jaka nawiedziła wówczas okoliczne miejscowości, siejąc przerażające spustoszenie wśród mieszkańców, a omijając szczęśliwie wieś Ksawerów, Teklin, Dąbrowę, Widzew, Rypułtowice, Żdżary.

Kaplica zbudowana w 1852 r. po pewnym czasie okazała się za mała, by pomieścić wszystkich wiernych. Starania o powiększenie kaplicy, początkowo spotykały się z odmową przez ówczesne władze. Z pomocą mieszkańcom przyszedł szczęśliwy zbieg okoliczności. Otóż panujący car rosyjski wraz z rodziną podróżował koleją przez gubernię piotrkowską. Pociąg uległ katastrofie, ale członkom rodziny carskiej nic się nie stało. Wykorzystano ten fakt i jeszcze raz zwrócono się do gubernatora oznajmiając, że w dowód wdzięczności za ocalenie miłościwie panującego cara Mikołaja i rodziny chcą wznieść kościółek. Władze rosyjskie zaakceptowały przebudowę, nadsyłając następujące pismo:

Murowana kaplica we wsi Ksawerów, w myśli zarządzenia Gubernialnego Urzędu Piotrowskiego i na życzenie gromadzkiego zebrania mieszkańców wsi Ksawerów, Teklin, Dąbrowa gm. Widzew pow. łaskiego — ma być odbudowana i powiększona na pamiątkę cudownego ocalenia życia cesarza Aleksandra III i Jego Rodziny z katastrofy kolejowej w dniu 17 października 1888 r. z tym że w kaplicy wystawiony będzie obraz Przenajświętszej Częstochowskiej Bogurodzicy, a na nim napis w języku polskim następującej treści:

„Na pamiątkę cudownego ocalenia życia Najjaśniejszych Państwa i Ich Rodziny
w dniu 17/29 października 1888r.”

W dniu 27 czerwca 1899r. nastąpiło poświęcenie kaplicy, mogąca pomieścić 80 osób, nadano jej estetyczniejszy wygląd zewnętrzny. W kaplicy zaczęto odprawić nabożeństwa, dzięki którym przybrała charakter kościoła. Jako kościół filialny parafii p.w. św. Mateusza w Pabianicach istniał do roku 1933, kiedy to wówczas dekretem bp Wincentego Tymienieckiego dn. 15 VII 1933 r. erygowano nową parafię p.w. MB Częstochowskiej w Ksawerowie.

POWSTANIE NOWEJ PARAFII

Parafia pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Ksawerowie powstała 15 lipca 1933 r. Była to ostatnia parafia erygowana przez I Biskupa diecezji łódzkiej Wincentego Tymienieckiego. Pierwszym Proboszczem nowo utworzonej parafii został ks. Michał Krysiak (1933–1939).

Z relacji Erwina Kiss możemy stwierdzić, że proboszcz mieszkał w nowo wybudowanej plebanii, oraz o istnieniu chóru kościelnego prowadzonego przez organistę.

Warunkiem, który musiał spełniać proboszcz parafii Ksawerów była biegła znajomość języka niemieckiego. Wielu mieszkańców, szczególnie starszych nie posługiwało się językiem polskim. Specjalnie dla nich, w niedziele o godz. 9:00 odprawiano msze święte, w trakcie których modlitwy i śpiewy wykonywane były w języku niemieckim. Eucharystie w języku polskim sprawowano na sumie o godz. 11:00.

W 1938 r. wizytował parafię biskup Kazimierz Tomczak, Jego wizyta była połączona z I Komunią Świętą dla dzieci ze szkoły z klasy trzeciej. W sierpniu 1939 r., proboszcz ks. Krysiak jako kapelan wojskowy odszedł do wojska, a zastąpił go przebywający od pewnego czasu na plebanii franciszkanin Ojciec Kapistran Holte. 1 września 1939 r. wybuchła II wojna światowa. Tydzień później, 7 września Niemcy wkroczyli do Ksawerowa, zajmując m.in. parafialny kościół.

BUDOWA NOWEGO KOŚCIOŁA

Dzięki staraniom ks. proboszcza Jana Cieszkowskiego w kwietniu 1973r. parafia otrzymała zezwolenie na budowę nowego Kościoła. Jeszcze tego samego roku przystąpiono do pracy. Realizacja budowy kościoła, była również możliwa dzięki dużemu zaangażowaniu parafian, którzy chętnie pomagali przy pracy wznoszenia nowej świątyni. W archiwach parafialnych po dzień dzisiejszy możemy zobaczyć fundatorów kościoła, m. in. Państwo Aniela i Antoni Pietrucień którzy sfinansowali cegłę na nowy kościół. Budowę ukończono i poświęcono dn. 09 listopada 1975r.

Permalink do tego artykułu: http://www.ksawerow.archidiecezja.lodz.pl/parafia/historia/