Triduum Paschalne

Święta Wielkanocne są największym i najważniejszym świętem chrześcijańskim. Nie ma ważniejszych świąt. Ani święta Bożego Narodzenia, ani uroczystość ślubu, ani święcenia kapłańskie nie mogą być ważniejsze niż te dni Paschy.

W sposób bezpośredni przygotowujemy się do nich poprzez Triduum Paschalne (z łac. triduum – Święte Trzy Dni) jest to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym chrześcijan, którego istotą jest celebracja Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. Rozpoczyna się wieczorną mszą w Wielki Czwartek, a kończy nieszporami w Niedzielę Wielkanocną. Święta Wielkanocy wiążą się z żydowską Paschą. Samo słowo Pascha wywodzi się z hebr. paesah, co znaczy omijać i jest wspomnieniem niewoli narodu izraelskiego w Egipcie. Wyjście z Egiptu poprzedziło rytualne spożycie baranka paschalnego. Chrystus, kiedy spożywał ostatnią wieczerzę paschalną, wypełnił symbole starotestamentowe. To On był Barankiem Paschalnym, który dopełnił zbawczej ofiary.

Wielki Czwartek
W tym dniu odbywa się rano tylko jedna msza, tzw. krzyżma świętego, celebrowana w kościele katedralnym przez biskupa i kapłanów diecezji, podczas której poświęca się oleje chorych i krzyżma świętego (do bierzmowania)
Msza wieczorna Wieczerzy Pańskiej rozpoczyna Triduum Paschalne. Przypomina on Ostatnią Wieczerzę, w czasie której Chrystus ofiarował Bogu Ojcu pod postaciami chleba i wina swoje Ciało i swoją Krew, a następnie dał Apostołom do spożycia oraz nakazał im i ich następcom w kapłaństwie, aby je ofiarowali. Ma ona także szczególne znaczenie dla kapłanów, gdyż nawiązuje do ustanowionego przez Chrystusa w czasie ostatniej wieczerzy sakramentu kapłaństwa. Na zakończenie mszy w uroczystej procesji Najświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy przechowywania (ciemnicy), która ma przypomnieć uwięzienie Chrystusa po zdradzie Judasza. Po mszy na znak dokonanego spustoszenia, zdrady i opuszczenia Jezusa usuwa się obrus z ołtarza. Od hymnu „Gloria”(Chwała na wysokości), podczas którego biją wszystkie znajdujące się w kościele dzwony, aż do tego samego hymnu Wigilii Paschalnej milkną organy, dzwony i wszelkie instrumenty muzyczne. Wolno używać jedynie drewnianych kołatek.

Wielki Piątek
W dzień ten nie odprawia się mszy. Jest to dzień powagi, skupienia i postu w którym szczególnie czci się drzewo krzyża.  Centrum tego dnia jest Liturgia na cześć Męki Pańskiej, składają się z następujących elementów:

  • Wejście kapłana i asysty. Kapłan pada na twarz i przez kilka minut leży krzyżem. Postawa ta zwana prostracją wyraża uniżenie się przed Bogiem. Po dojściu do miejsca przewodniczenia kapłan odmawia krótką modlitwę.
  • Liturgia słowa. Teksty liturgiczne:
    -I czytanie Księga Izajasza – Prorok przepowiada męki i cierpienia Mesjasza
    -II czytanie z listu do hebrajczyków –  śmierć na krzyżu jako zbawienie, dokonane przez najwyższego Arcykapłana – Chrystusa
    -Ewangelia – Męka Pańska
    -Modlitwa Powszechna – modlitwa sięgająca starożytności chrześcijańskiej, stanowi ją 10 wezwań w intencji: Kościoła, papieża, służących kościołowi, Katechumenów, jedności chrześcijan, Żydów, niewierzących w Chrystusa, niewierzących w Boga, rządzących państwami, strapionych i cierpiących.
  • Adoracja Krzyża – do prezbiterium przynosi się krzyż, który kapłan odsłania w trzech etapach, za każdym razem śpiewając: „Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata”, na co ludzie odpowiadają: „Pójdźmy z pokłonem”. Następnie wierni oddają cześć odsłoniętemu krzyżowi poprzez pocałunek.
  • Komunia święta. Rozdawana jest z hostii konsekrowanych w Wielki Czwartek.
  • Procesja do Grobu Pańskiego. Zgodnie z wielowiekową tradycją na koniec liturgii przenosi się nakryty przeźroczystym welonem Najświętszy Sakrament do Grobu Pańskiego.

Wielka sobota

Jest to dzień, w którym Kościół trwa przy Grobie Pańskim, rozważając Mękę i Śmierć Chrystusa oraz Jego zstąpienie do otchłani, a także w modlitwie i poście oczekuje na Jego Zmartwychwstanie.

Święci się również pokarmy, które znajdą się później na stole wielkanocnym. Zwyczaj ten nawiązuje do wieczerzy paschalnej Izraelitów, którą spożywał również Chrystus w Wielki Czwartek. Figurka baranka symbolizuje baranka paschalnego, wędliny – mięso baranka; chrzan (pieprz) – gorzkie zioła, sól – słoną wodę, chleb – przaśny chleb paschalny. Jajka nie mają odniesienia do posiłków paschalnych, są pozostałością z kultów pogańskich, lecz mają chrześcijańską interpretację i oznaczają nowe życie. Święcenie innych pokarmów nie ma liturgicznego uzasadnienia.

Wieczorem odprawia się Mszę Wigilii Paschalnej. Przed kościołem ksiądz święci ogień, od którego odpala się Paschał- jest symbol Chrystusa. Na świecy paschalnej kapłan rysuje krzyż i litery: Α (alfa) i Ω (omega). Jest to symbol oznaczający, że na początku był Bóg i on też przyjdzie na końcu jako miłosierny Sędzia. Na paschale kapłan pisze bieżącą datę, chcąc podkreślić, że Chrystus przechodzi od punktu alfa (od stworzenia świata) do punktu omega (końca świata) historii zbawienia, która przechodzi również przez ten konkretny rok. Ponadto kapłan wbija w Paschał pięć gwoździ symbolizujących pięć ran Chrystusa. Swoją symbolikę ma również światło świecy paschalnej rozjaśniające mroki ciemnego kościoła, odwołuje się do Chrystusa, który rozprasza mroki ludzkiego życia, nadając mu sens.

W naszej parafii poszczególne nabożeństwa sprawowane są o godz. 18:00.

W Wielką Sobotę, święcenie pokarmów będzie się odbywało w kościele od godz. 8:00 do 15:00 co pół godziny, natomiast w terenie od godz. 9:00.

Permalink do tego artykułu: http://www.ksawerow.archidiecezja.lodz.pl/triduum-paschalne/